Sympozjum na KUL poświęcone świętemu Tytusowi Brandsmie

Dzisiaj odbyło się na KUL zapowiadane przez nas sympozjum poświęcone postaci św. Tytusa Brandsmy, patrona naszego stowarzyszenia. Zostało ono zorganizowane dla uczczenia kanonizacji ojca Tytusa, która odbyła się w Watykanie 15 maja br.

Serdecznie dziękujemy organizatorom: prof. Marcinowi Polskowskiemu, szefowi Katedry Literatury Niderlandzkiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, oraz Kołu Naukowemu Studentów Filologii Niderlandzkiej za zaproszenie do udziału w sympozjum i możliwość zaprezentowania jego uczestnikom działalności Stowarzyszenia Brandsma.

Już teraz możemy powiedzieć, że sympozjum posłużyło tzw. „integracji środowiska” i z pewnością pozwoli ułatwić realizację kolejnych ciekawych projektów. Relacja z sympozjum ukazała się w serwisie Katolickiej Agencji Informacyjnej. Zapraszamy do lektury: https://www.ekai.pl/sympozjum-na-kul-tytus-brandsma-swiety-na-dzis/

Św. Tytus Brandsma jako rektor uniwersytetu w Nijmegen. Źródło: Wikimedia Commons (GaHetNa, Nationaal Archief NL)

Zaproszenie na konferencję poświęconą świętemu Tytusowi Brandsmie

Katedra Literatury Niderlandzkiej oraz Koło Naukowe Studentów Filologii Niderlandzkiej Katolickiej Uniwersytetu Lubelskiego organizują w poniedziałek 6 czerwca konferencję poświęconą postaci św. Tytusa Brandsmy, holenderskiego karmelity i męczennika Dachau, patrona naszego Stowarzyszenia. Organizatorzy powiadomili nas o niej, a nawet zaprosili do przedstawienia zarysu naszej działalności. Jest to dla nas wielki zaszczyt i jesteśmy ogromnie wdzięczni!

Poniżej przedstawiamy plan konferencji. Odbędzie się ona w Internecie, na platformie Zoom, więc każdy chętny będzie mógł wysłuchać wystąpień prelegentów bez konieczności podróży do Lublina (linki do poszczególnych wystąpień są podane w programie, który można pobrać ze strony: https://www.kul.pl/art_99369.html). Przewidziane jest nawet wystąpienie siostry Anne-Marie Bos z Instytutu Tytusa Brandsmy w Nijmegen w Holandii, renomowanej badaczki postaci ojca Tytusa! Serdecznie zapraszamy do zainteresowania się tą ciekawą konferencją. Postać św. Tytusa Brandsmy jest niestety w Polsce niemal nieznana i czas najwyższy, aby to zmienić.

Konferencja naukowa „Tytus Brandsma – nowy święty z Niderlandów”

6 czerwca 2022 r. online

Program konferencji:

10:00 – 10:20 – Otwarcie konferencji – p. dr hab. Beata Piskorska, prof. KUL – Prorektor ds. Studentów, Doktorantów i Rozwoju

10:20 – 10:50 – dr. Anne-Marie Bos (Titus Brandsma Instituut te Nijmegen) – Titus Brandsma: witness of God

10:50 – 11:20 – ks. dr hab. Radosław Kimsza, prof. PB (Politechnika Białostocka) – Chrześcijańskie rozumienie świętości

11:20 – 11:30 – Dyskusja

11:30 – 11:50 – Przerwa

11:50 – 12:20 – o. dr Wiesław Strzelecki O.Carm. (Prowincjał Polskiej Prowincji Zakonu Karmelitów) – Zamknięty ogród – życie duchowe chrześcijanina według św. Tytusa Brandsmy

12:20 – 12:50 – dr hab. Marcin Polkowski, prof. KUL (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II) – Aspekty literackie działalności św. Tytusa Brandsmy: spojrzenie literaturoznawcy

12:50 – 13:20 – ks. dr hab. Antoni Nadbrzeżny, prof. KUL (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II) – Kanonizacja o. Tytusa Brandsmy jako „memoria sanctitatis”

13:20 – 13:30 – Dyskusja

13:30 – 14:10 – Przerwa

14:10 – 14:40 – mgr Grzegorz Kowalczyk (Uniwersytet Warszawski) – Święci na Facebooku. Rola nowych mediów w przeżywaniu beatyfikacji i kanonizacji

14:40 – 15:10 – mgr Tomasz Chojnacki (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II) – KZ Dachau jako miejsce męczeństwa duchowieństwa rzymskokatolickiego

15:10 – 15:30 – dr Dominika Krupińska (Stowarzyszenie Brandsma) – Zarys działalności Stowarzyszenia Brandsma

Zamknięcie konferencji

Link do wydarzenia zostanie umieszczony w Aktualnościach kierunku Filologia niderlandzka: https://www.kul.pl/aktualnosci,19846.html

19 marca: zapraszamy na Cichą Procesję w Krakowie!

W sobotę 19 marca 2022 r. uliczkami krakowskiego Starego Miasta już po raz drugi przejdzie „Cicha Procesja”, analogiczna do wydarzenia odbywającego się od prawie 150 lat co roku w Amsterdamie. „Cicha Procesja” jest uczczeniem Najświętszego Sakramentu oraz upamiętnieniem cudów eucharystycznych, jakie wydarzyły się w XIV wieku w Amsterdamie i Krakowie.

O godz. 12.00 Msza św. w bazylice oo. dominikanów przy ul. Stolarskiej, po czym wyruszymy do bazyliki Bożego Ciała na Kazimierzu, gdzie odbędzie się krótka adoracja Najświętszego Sakramentu. Na koniec wrócimy inną drogą. W łączności z Kościołem holenderskim, zgromadzonym tego samego dnia na „Cichej Procesji” w Amsterdamie, będziemy się modlić o pokój, o natychmiastowe zakończenie działań wojennych na Ukrainie i o mądrość dla światowych przywódców w obecnej sytuacji.

W liście do uczestników krakowskiej procesji biskup haarlemsko-amsterdamski Johannes W. Hendriks napisał: „Wasza Cicha Procesja będzie ważnym symbolem wiary i nadziei. Ukazuje ona jasno tym, którzy potrafią to pojąć, że na końcu zwycięży nie siła broni czy imponujące przemówienia, dezinformacja czy uwodzenie, czy jakiekolwiek nadużycia ludzkiej władzy. To Pan zwycięży, Ten, który przebywa wśród nas ukryty w świętej Eucharystii, Ten, który się uniżył: On jest Wszechmogącym i Królem wszechświata”.

Patroni medialni: Tygodnik Katolicki „Niedziela” oraz portal liturgia.pl.

Organizatorzy: Fundacja „Dominikański Ośrodek Liturgiczny” i Stowarzyszenie Brandsma serdecznie zapraszają do udziału wszystkich, którzy pragną dziś prosić Boga o pokój.

Strona: http://fdol.pl/cicha-procesja

Wydarzenie: www.facebook.com/events/255066730152816

Fot. Maciej Maziarka/Fundacja Dominikański Ośrodek Liturgiczny

Spotkanie z Weroniką Żurowską: Kodeks Occo, muzyka i plastyka

Kafel ceramiczny autorstwa Weroniki Żurowskiej: próba do koncertu Kodeks Occo

Serdecznie zapraszamy na spotkanie z artystką plastykiem Weroniką Żurowską, członkiem zarządu Stowarzyszenia Brandsma, które będzie poświęcone prowadzonemu przez nasze Stowarzyszenie projektowi „Kodeks Occo” oraz wpływowi, jaki wywarł on na jej twórczość plastyczną. Przypomnijmy, że w ramach tego projektu chór Ex Tempore pod kierunkiem Marcela Pérèsa przygotował program koncertowy zawierający mszę Pange lingua autorstwa Josquina des Prés i inne utwory pochodzące z Kodeksu Occo, XVI-wiecznego rękopisu z muzyką wykonywaną ongiś w nieistniejącym już sanktuarium Cudu Eucharystycznego w Amsterdamie.

Podczas spotkania zabrzmi muzyka z Kodeksu Occo, nagrana przez chór Ex Tempore w marcu 2020 r. w kościele św. Franciszka Ksawerego na Krijtbergu w Amsterdamie. Będzie też śpiew na żywo – grupa członków chóru Ex Tempore pod kierunkiem Marcina Bornusa Szczycińskiego wykona monodyczne utwory gregoriańskie, które posłużyły za podstawę przy komponowaniu utworów polifonicznych, zawartych w Kodeksie Occo. Weronika opowie o Cudzie Amsterdamskim, jego sanktuarium Heilige Stede, pracy nad programem Pange lingua oraz wyprawie do Amsterdamu i przygodach, jakie podczas niej przeżyli członkowie chóru.

Spotkanie odbędzie się w Warszawie, w Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego przy ul. Prymasa Augusta Hlonda 1 (przy Świątyni Opatrzności Bożej), w czwartek 9 grudnia br. o godz. 18.00. Jego organizatorem jest Fundacja Betesda.

Weronika Żurowska jest ilustratorką i graficzką. Absolwentka Wydziału Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (2016) i Wydziału Komiksu (Ecole Superieure des Arts Plastiques Saint Luc w Brukseli (2014). Autorka między innymi ilustracji do książki Szymona Sławińskiego pt. „Róża. Opowieść sceniczna dla dzieci o bł. matce Elżbiecie Róży Czackiej z odwołaniem do jej własnych słów”. Współpracowała jako autorka przy wystawach: „O-powiadaj. Japonia w pięciu opowieściach” i „Idź na żywioł” w Muzeum Łazienek Królewskich w Warszawie. Tworzy ilustracje do teatrów kamishibai. Prowadzi warsztaty z komiksu i ilustracji dla dzieci, dorosłych oraz osób z niepełnosprawnością.Więcej o Weronice:
http://weronikazurowska.blogspot.com/

Serdecznie zapraszamy!

Msza Josquina des Prés z „Kodeksu Occo” zabrzmiała w katedrze siedleckiej

Prowadzony przez nasze stowarzyszenie projekt „Kodeks Occo” nie skończył się wraz z nagraniem Mszy Pange lingua Josquina des Prés w Amsterdamie w marcu ub.r. Założony w celu jego realizacji chór „Ex Tempore” kierowany przez wybitnego francuskiego muzykologa, organistę, chórmistrza i śpiewaka Marcela Pérèsa mimo pandemii kontynuuje pracę. Najnowsze wykonanie odbyło się w czwartek 25 listopada w katedrze siedleckiej w ramach Dni Muzyki Kościelnej w diecezji siedleckiej. Szczególną okazją do uwzględnienia Mszy Josquina des Prés w programie Dni Muzyki jest przypadające w bieżącym roku pięćsetlecie śmierci tego wybitnego kompozytora frankoflamandzkiego. Jego muzyka zabrzmiała tak, jak miała być pierwotnie wykonywana, to znaczy w kontekście liturgicznym, podczas celebrowania Mszy świętej.

– Była to msza wotywna o Najświętszym Sakramencie, sprawowana według formularza z uroczystości Bożego Ciała, czyli tzw. Msza „Cibavit”, od pierwszego słowa antyfony introitu – wyjaśnia ks. prof. Piotr Paćkowski, rektor seminarium duchownego w Siedlcach. – Dawniej w każdy czwartek seminarium siedleckie (ale to był powszechny zwyczaj w całym Kościele) uczestniczyło w mszy „Cibavit” jako we mszy w intencji kapłanów i o powołania kapłańskie. Obecnie, z racji położenia seminarium poza miastem uczestniczymy w tej mszy w każdy pierwszy czwartek miesiąca. Ale nawet jeśli nie jedziemy do katedry, to w każdy czwartek odprawiamy Mszę „Cibavit” w seminarium, jeśli tylko nie ma wówczas innych świąt i wspomnień obowiązkowych.

Msza Pange lingua Josquina des Prés zawiera tylko części stałe (ordinarium) Mszy świętej, ale Marcel Pérès tak zestawił program oparty na Kodeksie Occo (przypomnijmy, że ten XVI-wieczny rękopis pochodzi z dawnego sanktuarium Cudu Eucharystycznego w Amsterdamie i zawiera utwory przeznaczone do kultu eucharystycznego), że obejmuje on całość utworów składających się na Mszę o Najświętszym Sakramencie. Chór mógł więc wykonać wszystkie śpiewy potrzebne na tej Mszy. Introit „Cibavit” jest anonimowego autorstwa i zachował się tylko w Kodeksie Occo. W wykonaniu chóru „Ex Tempore” można go wysłuchać tutaj.

We Mszy św. uczestniczyli klerycy seminarium siedleckiego, kilku kapłanów-koncelebransów oraz liczna grupa wiernych. Przed jej rozpoczęciem główny celebrans, ks. rektor Piotr Paćkowski, przedstawił zebranym historię Cudu Amsterdamskiego i jego sanktuarium, a na zakończenie Marcel Pérès wykonał improwizację organową. Msza ta była odprawiana w intencji o zdrowie dla Roberta Pożarskiego, wybitnego śpiewaka i kantora gregoriańskiego, znawcy dawnej muzyki liturgicznej niezwykle zasłużonego dla odkrywania i zachowywania dziedzictwa muzycznego Kościoła w Polsce. Zarówno ks. rektor Paćkowski, z wykształcenia muzykolog, jak i Marcel Pérès oraz większość śpiewaków chóru „Ex Tempore” od wielu lat z nim współpracowała i się przyjaźniła. Niestety – z naszego ludzkiego punktu widzenia – Bóg miał inne plany; 29 listopada Robert Pożarski zmarł. O jego zasługach można przeczytać w tekście Katolickiej Agencji Informacyjnej.

Dzięki uprzejmości kustosz Muzeum Diecezjalnego w Siedlcach członkowie chóru mogli obejrzeć jedyny przechowywany w Polsce obraz El Greco, Ekstaza świętego Franciszka. Piękno i mistyczna moc tego arcydzieła pociągnęły śpiewaków do spontanicznego wykonania kolejnego śpiewu z Kodeksu Occo, O salutaris hostia.

Obecnie chór „Ex Tempore” pod kierunkiem Marcela Pérèsa pracuje nad kolejnymi programami: Mszą requiem Antoine de Févina, zwanego także Divitisem, również z „Kodeksu Occo”, oraz muzyką z tzw. szkoły Notre Dame, powstałą przy paryskiej katedrze Notre Dame.

Poniżej prezentujemy galerię zdjęć z występu w katedrze siedleckiej. Ich autorem jest p. Piotr Grabowski.


Ruszył nowy projekt z Kodeksu Occo

Po sukcesie pierwszego projektu muzycznego, opartego na Kodeksie Occo, rozpoczęliśmy prace nad kolejnym. Tym razem pod kierunkiem francuskiego muzykologa, kompozytora, organisty i chórmistrza Marcela Pérèsa przygotowujemy mszę Requiem autorstwa flamandzkiego kompozytora żyjącego na przełomie XV i XVI wieku, Anthoniusa Divitisa (Antoine’a de Févina). Musiała być wykonywana w amsterdamskiej kaplicy Cudu Eucharystycznego Heilige Stede, skoro została umieszczona w Kodeksie Occo. Ilustracje do tej mszy są jeszcze bogatsze, ale też bardziej zdumiewające, niż do mszy Pange lingua, którą poznawaliśmy jako pierwszą. Oto jedna z nich:

Tym razem zaczęliśmy rozczytywanie nut w grupach spotykających się w różnych miastach (Kraków, Warszawa, być może dołączą kolejne), żeby podczas warsztatów z naszym maestro móc się już skupić na kwestiach muzycznych. Zapraszamy śpiewające osoby, pragnące dołączyć do tego projektu, do skontaktowania się z nami: kontakt@brandsma.pl

Galeria zdjęć z koncertu „Kodeks Occo” w Jarosławiu

25 sierpnia br. w jarosławskiej kolegiacie rozbrzmiały dźwięki Missa Pange lingua Josquina Desprez oraz utwory innych wyśmienitych kompozytorów, zapisane w rękopisie zwanym Kodeksem Occo, pochodzącym z nieistniejącego już sanktuarium Cudu Eucharystycznego w Amsterdamie (De Heilige Stede). Koncert ten odbył się w ramach XXIX Festiwalu Muzyki Dawnej „Pieśń naszych korzeni” w Jarosławiu w związku z przypadającą 27 sierpnia 550. rocznicą śmierci tego wybitnego frankoflamandzkiego kompozytora.

Program, identyczny z programem ubiegłorocznych amsterdamskich występów chóru Ex Tempore, organizowanych przez nasze Stowarzyszenie (z wydatną pomocą Fundacji Dominikański Ośrodek Liturgiczny oraz Fundacji Świętego Benedykta), wykonał Chór Festiwalowy z udziałem kilkunastu członków chóru Ex Tempore pod batutą Marcela Pérèsa, pomysłodawcy i kierownika muzycznego całego projektu „Kodeks Occo”. O sanktuarium, chórze Ex Tempore, Kodeksie Occo i związanym z nim projekcie muzycznym pisaliśmy już wielokrotnie i dalszych informacji można poszukać w dawniejszych wpisach.

Wcześniej, w poniedziałek 23 sierpnia, Marcel Pérès oraz prezes Stowarzyszenia Brandsma Dominika Krupińska opowiedzieli o Kodeksie Occo i opartym na nim programie chóru Ex Tempore, jak też o historii Cudu Amsterdamskiego i amsterdamskiej „Cichej Procesji” na seminarium dla uczestników festiwalu. Zagadnienia te były w Polsce dotąd niemal nieznane, więc wzbudziły duże zainteresowanie.

Serdecznie dziękujemy organizatorom Festiwalu Muzyki Dawnej „Pieśń naszych korzeni” w Jarosławiu za włączenie przygotowanego przez Marcela Pérèsa oraz chór Ex Tempore programu do programu tegorocznego Festiwalu oraz za udostępnienie zdjęć z koncertu i prób do niego, które prezentujemy w galerii poniżej.

Fot. Mirosław Chudy, Michał Żołyniak, Aleksandra Bednarz, Antoni Wala. © Wszelkie prawa zastrzeżone.

Muzyka z Kodeksu Occo na festiwalu w Jarosławiu! Zapraszamy!

Informujemy z wielką radością, że program z Kodeksu Occo, przygotowany i wykonany w ub.r. w Amsterdamie pod kierunkiem Marcela Pérèsa w ramach współprowadzonego przez nasze Stowarzyszenie projektu, zostanie wykonany 25 sierpnia o 20.00 w kolegiacie jarosławskiej podczas Festiwalu Muzyki Dawnej „Pieśń Naszych Korzeni”. Koncert odbędzie się w formule Chór Festiwalowy + członkowie chóru Ex Tempore będącego pierwotnym wykonawcą tego programu. Jeśli chcą Państwo zmierzyć się z tą muzyką, a nie tylko jej posłuchać, zapraszamy na warsztaty, które będą się odbywały od niedzieli 22 sierpnia (początek godz. 14.00). Obowiązują zapisy. Bliższe informacje są tutaj.

Pod ilustracją (plakatem festiwalowym) zamieszczamy dodatkowe informacje opracowane przez organizatorów Festiwalu.

Missa Pange lingua Josquina des Prez ku czci Najświętszego Sakramentu

Środa, 25 sierpnia, Kolegiata pw. Bożego Ciała

Chór Festiwalowy
z udziałem członków Chorus Ex Tempore
dyr. Marcel Pérès

Kodeks Occo powstał na początku XVI wieku w warsztacie Petrusa Alamiré, najwybitniejszego kaligrafa tamtych czasów. Zawiera skarby XV-wiecznej polifonii franko-flamandzkiej. Niektóre są znane i zostały skomponowane przez wielkich śpiewaków tamtej epoki – Isaaca, Moutona, Josquina des Prez, inne zaś są dziełem anonimowych kompozytorów. Rękopis ten przeznaczony był na użytek kościoła w Amsterdamie – Heilige Stede – poświęconego czci Najświętszego Sakramentu. Został on zbudowany w XIV wieku dokładnie w miejscu Cudu, który wydarzył się w marcu 1345 r.: Hostia wrzucona do ognia uniosła się z płomieni i pozostawała zawieszona przez kilka dni. Cud ten wywarł na ówczesnych wielki wpływ i przyczynił się do powstania w Amsterdamie ważnego centrum religijnego. Nawet dzisiaj dla uczczenia jego pamięci co roku w połowie marca na amsterdamskim Starym Mieście formuje się liczna, milcząca procesja. Zaczyna się ona o północy i gromadzi tysiące ludzi.

Program Kodeks Occo obejmuje repertuar ku czci Najświętszego Sakramentu, pochodzący ze wspomnianego rękopisu: Missa Pange lingua Josquina des Prez, a także inne skarby polifonii, z których część zachowała się tylko w Kodeksie Occo i czekała w milczeniu na moment, kiedy będzie mogła znowu ożyć.

Chorus Ex Tempore, Chór festiwalowy

Warsztaty i koncert, odbywające się podczas tegorocznego festiwalu, stanowią kontynuację prac nad tym repertuarem, prowadzonych przez Marcela Pérèsa i zespół Ex Tempore. Pierwsza faza tego projektu, rozpoczęta jesienią 2018 i zakończona w marcu 2020 wykonaniem w Amsterdamie, organizowana była przez Stowarzyszenie Brandsma, Fundację Świętego Benedykta i Fundację Dominikański Ośrodek Liturgiczny.

Projekt Chorus ex Tempore ma na celu wyszkolenie śpiewaków do czytania średniowiecznych rękopisów w ich oryginalnej notacji, zwłaszcza zawierających repertuar najrzadziej używany. Znajomość dawnych notacji jest niezbędna do zrozumienia natury i wewnętrznej dynamiki architektury dźwięku. Różne systemy notacji ukazują także liczne parametry związane z koncepcją, przekazem i funkcją muzyki, których są znakiem. Żeby umożliwić naprawdę dogłębne poznanie notacji, projekt trwa przez długi czas. W ciągu roku odbywa się siedem spotkań po 4 lub 5 dni. Dzięki temu w Chorus ex Tempore może uczestniczyć liczna grupa śpiewaków pragnących zdobyć praktyczną wiedzę o notacji, niezbędną do ożywienia muzycznych skarbów konkretnej epoki. Chór tworzą osoby pragnące odkryć, pod kierunkiem Marcela Pérèsa, wewnętrzne życie tych zapomnianych repertuarów. Jest on otwarty dla wszystkich – składa się z osób uczących się, amatorów oraz profesjonalistów. Większość śpiewaków stanowią Polacy, ale obecni są też przedstawiciele innych krajów (Włochy, Portugalia, Francja, Litwa, Estonia, Węgry,
Czechy…). Projekt Chorus ex Tempore ma stanowić duchowe stowarzyszenie ludzi, którzy naprawdę chcą odkrywać ten zapomniany repertuar.

Więcej informacji na temat projektu oraz rękopisu można znaleźć na stronach:
Stowarzyszenie Brandsma
Kodeks Occo w portalu liturgia.pl
blog Adoptuj kościół w Holandii

Nowe władze Stowarzyszenia Brandsma

Nasze stowarzyszenie powstało w marcu 2018 r. i kilka miesięcy temu upłynęła kadencja pierwszych władz. 28 czerwca 2021 r. (opóźnienie dozwolone na mocy nowelizacji ustawy o stowarzyszeniach, wprowadzonej ustawą covidową) odbyło się walne zebranie członków, które udzieliło absolutorium odchodzącemu zarządowi i wybrało nowe władze. Kilka dni temu zmiany zostały wpisane do Krajowego Rejestru Sądowego i możemy już je oficjalnie ogłosić. Oto nowe władze:

Zarząd:
Hanna Dominika Krupińska – prezes
Weronika Żurowska – członek
Stanisław Kokoszka – członek

Komisja Rewizyjna:
Kamil Kardel – przewodniczący
Anna Dudziak – członek
Wojciech Dominiak – członek

Powodzenia!